Outcrossned

Reeds bij mijn eerste kennismaking met fokactiviteiten, drong bij mij zich de vraag op: hoe lang kun je ongestraft in een ras doorfokken, zonder daarbij inteelt met alle gezondheidsgevaren van dien in de hand te werken? De problemen van inteelt zullen eenieder wellicht bekend zijn? Voor het geval dat niet zo is, geef ik hierbij een rijtje van nare gezondheidsproblemen die zich voordoen bij voortdurende inteelt:

Een rasdier fokken impliceert altijd dat er op het randje gebalanceerd moet worden van: - het vastleggen van bepaalde uiterlijkheden naast het mogelijk loslaten van bepaalde uiterlijkheden. Dit laatste gebeurt bijna altijd tezamen met het inbrengen van nieuw genmateriaal; iets wat vaak een onvoorspelbaarheid in uiterlijkheden tot gevolg heeft. Acties en reacties in dit proces zijn hieronder in een overzichtelijke tabel weergegeven.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Pro

Contra

Inteelt

(kruisen van nauw verwante individuen)

Geeft uniforme of voorspelbare nakomelingen. Verborgen (recessieve) genen komen naar voren en kunnen uitgefokt worden. Individuen zijn “fokzuiver”

Goede genen worden verdubbeld. Ongewenste eigenschappen worden geëlimineerd.

Verdubbelt fouten en zwakheden. Voortsschrijdend verlies van levenskracht en immuniteit.

Verhoogde reproductie problemen, minder nakomelingen.

Nadruk op uiterlijk betekent ongewenst verlies van “goede” genen voor andere eigenschappen.

Genetisch verzwakte individuen.

Lijnteelt

(kruisen van minder verwante individuen)

Vermijdt de inteelt van te nauw verwante dieren, maar de katten zijn nog steeds “raszuiver”.Geeft uniforme en voorspelbare nakomelingen.

Vertraagt de genetische verarming.

Vereist uitmuntende individuen.

Stopt de genetische verarming niet, vertraagt deze alleen maar.

Uitkruisen

(kruisen van onverwante dieren van hetzelfde ras)

Brengt nieuwe kwaliteiten in of herintroduceert verloren eigenschappen.

Verhoogt levenskracht.

Katten zijn nog steeds ‘raszuiver”

Minder uniformiteit en voorspelbaarheid van nakomelingen.

Mogelijk moeten ongewenste genen uitgefokt worden die per ongelijk meegekomen zijn.

Het kan moeilijk zijn individuen te vinden die werkelijk onverwant zijn.

Hybridisering

(kruisen van dieren van verschillende rassen)

Brengt nieuwe kwaliteiten in of herintroduceert verloren eigenschappen.

Verhoogt levenskracht, verbeterd het immuunsysteem en reproductiemogelijkheden.

Introduceert totaal nieuwe eigenschappen bijvoorbeeld kleur of vachtkwaliteit.

Kan nieuwe rassen tot gevolg hebben.

De nakomelingen worden nog vele generaties als “fok-onzuiver” beschouwd.

Onvoorspelbaar - niet alle nieuwe eigenschappen zijn gewenst.

Men moet kiezen voor rassen wiens kwaliteiten elkaar aanvullen of bij elkaar passen.

Het kan jaren duren voor ongewenste eigenschappen of verlies van type weer gecorrigeerd zijn.

Vele jaren nodig om weer consistente nakomelingen te krijgen.

Geeft vele varianten die niet geschikt zijn voor het fokprogramma.

~~ Deze tabel is overgenomen van de de website van Cattery Van Daalmeer. Met dank aan Rob & Marja Broekhuizen.

Om tot een goed onderlegde keuze te komen, heb ik mijzelf eerst zoveel mogelijk (en voortdurend) verdiept in de "algemene" kattenzorg en kattengezondheidsleer: boeken en voorlichtingsbijeenkomsten over gezondheid & ziekten, stambomen, katten-en-kittenzorg. Verder vernam ik zoveel mogelijk kennis van zienswijzen en ervaringen van ervaren fokkers, -dierenartsen & genetici. Daarbij heb ik veel rondgekeken op allerhande cattery-websites om stambomen van kattige Showhelden uit te pluizen, maar ook die van de moderne Foundationkatten en hun nakomelingen, daarbij ook hun verschillende uiterlijken vergelijkend. De Pawpeds-website en database is mij daarbij een grote steun.

Al met al kwam ik tot de conclusie dat voor mij de fokuitdaging lag in het fokken van Coons & Devons die zo weinig mogelijk verwant waren , maar wel zoveel mogelijk voldeden aan de rasstandaard. Het zogenaamde Outcross-fokken of uitkruisen. De Rasstandaard is in mijn geval de Fifé-standaard. Dit impliceert echter niet dat de andere standaards voor mij daarom nietszeggend zijn.

Ik wil dit mijzelf gestelde doel niet alleen bereiken door het volgen van 1 pad. De ene keer kan het een combinatie van 2 meer "show-lijn-katten" opleveren en de volgende keer een showlijnkat / foundationkat óf foundationkat/foundationkat.

Wat is volgens Pawpeds een "outcross kat"? Hiervoor geef ik graag hun definitie: (Quote)

Voor Maine Coons is door Pawpeds de hieronder vermelde definitie gemaakt mbt Maine Coons. Voor Devon Rexen gelden deze cijfers niet.

Terwille van deze lijst, hebben wij een definitie gemaakt van een "outcross kat" en wel: een kat die voldoet aan tenminste één van de volgende criteria:

50% of minder van de top 5 katten of
35% of minder van de top 3 katten of
25% of minder van de top twee katten of
20% of minder van de klonen

Voor verdere informatie, bezoek de Pawpeds Heritage Site: (Maine Coons)

http://www.pawpeds.com/MCO/mchs

Alle welslagen van fokactiviteiten (lees: het halen van zelfgestelde doelen) is afhankelijk van het vertrouwen en de hulp van medefokkers.

Ik wil hierbij daarom allen die mij op wat voor wijze ook hebben geholpen en ondersteund, van harte danken.