Home Devon Rex Katers Poezen Kittens Herplaatsing Informatie Linken Contact

De polydactyle Maine Coon

Wat is polydactylie? In een notendop: boventallige meertenigheid.

Het is een aangeboren (dominant verervende) afwijking van de tenen-en-vingers-norm, die bij mensen en dieren kan voorkomen. Een bekend "mensenvoorbeeld" zou Oprah Winfrey zijn. Zij zou aan elke voet 6 tenen hebben.

Bij de Maine Coon schijnt de vorm bij aanvang al in het ras te zijn voorgekomen. Het kan ook in andere kattenrassen voorkomen, of bij huiskatten. Die laatsten zijn veelal in het Verenigd Koninkrijk te vinden. Toen in 1976 de Maine Coon in de Verenigde Staten door de CFA (een grote kattenvereniging in de USA) als ras werd geaccepteerd, gebeurde dat zonder dat polydactylie in de standaard werd opgenomen, om op dat moment een vlottere acceptatie van de "boerderijkat" te krijgen. Er werd afgesproken dat dat  later alsnog zou gebeuren. Diverse Maine Coon fokkers bleven de polydactyle Maine Coons gewoon in hun fokprogramma gebruiken. Zij gaven ter herkenning polydactyle katten een P of PP in hun stamboomnaam mee. Het heeft echter tot juni 2015 geduurd voordat de Maine Coon Polydactyl, na veel lobby-werk uiteindelijk bij Tica als zusterras van de "gewone" Maine Coon in de kampioensstatus werd geaccepteerd. Tica en de Nieuw Zeelandse NZCF (waar het ras in 2008 tot de kampioensstatus werd toegelaten) zijn mondiaal momenteel de enige twee verenigingen waar de polydactyle Maine Coon zijn toegelaten.

Gezien de nog steeds groeiende groep MCP-liefhebbers verwacht ik echter dat andere verenigingen geleidelijk aan de MCP ook zullen toelaten in de showring en kampioensstatus.

Voorafgaand aan de MCP- acceptatie heeft de website Polytrak een belangrijke rol gespeeld in het verzamelen van door wetenschappelijk onderzoek vastgelegde informatie omtrent de MCP. Dit was vooral belangrijk om bakerpraatjes als "de extra tenengroei zal niet stoppen" of "alle MCP's hebben meerdere ziekelijke afwijkingen" afdoende te kunnen weerleggen. Ook vond inventarisatie plaats over de verschillende verschijningsvormen van polydactylie bij de Maine Coon. Naar aanleiding hiervan werd een polydactylie-definitie vastgelegd. Hieronder vindt je de Nederlandse (recent bijgewerkte) vertaling hiervan. Polytrak is sinds 2015/16 niet meer actief

Nu volgt van PolyTrak de gestandaardiseerde “digit”- teen & duimdefinities

Originele tekst: PolyTrak (www.polytrak.net ), Vonne Bode in samenwerking met Ken Bussard

Vertaler: Marjan Boonen

Vertalersnoot: de hieronder vermelde tekst is met toestemming overgenomen van de Polytrak-site# .

PolyTrak heeft definities vastgelegd voor de benaming van alle verschillende soorten tenen, daar waar het de polydactyle Maine Coon betreft. Veel mensen, waaronder fokkers, hebben verschillende definities aangedragen, gebaseerd op de ervaringen die ze gedurende de loop van de tijd hebben opgedaan.

Wat voor één persoon een “duim” lijkt te zijn, kan voor een ander een extra teen zijn. Om in rapportage voor onderzoekers en wetenschappers en in publicaties eenduidigheid te kunnen geven, willen we u vragen de hieronder gegeven definities te gebruiken bij uw opgave van de verschillende soorten tenen. De meeste van deze benamingen zijn afgeleid van artikelen van Sarah Hartwell 1(Messybeast), Manhattan Cat Specialist 2 en van informatie van verschillende diergeneeskundige-en onderzoekbronnen. Als u vindt dat deze benamingen niet de hele lading dekken voor het beschrijven van de tenen van uw kitten of kat, maak dan alstublieft een complete beschrijving van wat u aan de poot van uw kat ziet, in de opmerkingen sectie. Het kan het aantal voetkussentjes betreffen, tenen die niet de vorm van de poot volgen, de lengte van de tenen, de plaatsing van de tenen aan de poot of elke andere ongewone vorm, groepering of samenstelling.

Definitie Polydactylie

Het woord  polydactyl wordt normaal gesproken aldus gedefinieerd: extra tenen aan een poot OF de normale hoeveelheid tenen aan een poot in een afwijkende groepering. De norm is een voorpoot met de standaard hoeveelheid van 5 tenen,  bestaande uit 1 duim en 4 tenen. Dit samenstelling varieert van de klassieke “mitten cat” (of “want-kat”) tot en met katten die eenvoudigweg meer tenen, duimen  of dauwklauwen* dan normaal hebben, maar geen “duim”. Dit wordt pattyfoot (pasteitje) genoemd.

NB: in spreektaal hebben we het normaliter over (katten)tenen, terwijl hiermee alle beweeglijke onderdelen,” digits, aan een kattenpoot worden bedoeld. Men zegt dat een standaardpoot 5 tenen heeft, maar als u naar de definities kijkt, zult u zien dat een standaardpoot 4 “normale” tenen heeft en 1 duimklauw, een totaal van 5 “digits”.

Standaard kattenpoot en kussentjes

Voorpoot

  • ·       heeft 5 “digits’, te weten 4 ‘standaardtenen en 1 teen die we duimklauw of dauwklauw

  •       zullen noemen.

  • ·       Elke poot heeft 7 kussentjes: 5 teenkussentjes of uiteinde-kussentjes (digital) die   klauwen/nagels hebben. Een groter kussen, het voetkussen (plantar en/of palmar), bestaande uit 3 delen/lobjes.

  • ·       Tenslotte is er nog een klein, hoger gelegen kussentje, genoemd polskussen of “pisiform” (de mens heeft ook een botje genaamd pisiform in de pols)

(NB in het Engels bestaan 2 termen voor het voetkussen; palmar of plantar. Sommigen gebruiken beide woorden voor alle voetkussens, maar anderen gebruiken palmar voor het grote voetkussen aan de voorpoot en plantar voor het grote voetkussen aan de achterpoot)

Polyteen-benamingen in het Engels en hun vertaling:

Digit

Beweeglijk deel aan de poot, meestal “teen” genoemd

Toe

Teen

Thumb

Duim

Dewclaw

Duimklauw of dauwklauw

Nub

Knobbel

Mittenfoot

Wantpoot

Pattyfoot

Pasteipoot

Digital

Teenkussen

Palmar pad

Voetkussen (voorpoot)

Plantar pad

Voetkussen (achterpoot)

Pisiform

Polskussen

Tekening van de regulier voorpoot met Engelse benamingen

Afgedrukt met toestemming van www.pawsonline.info

De achterpoot

h   Heeft 4 tenen (digits), te weten 4 standaardtenen. Elke achterpoot heeft 5 kussentjes, te weten 4 teenkussens en 1 voetkussen (uit 3 delen bestaand)

       

                De bovenste kussentjes heten in het Engels Digital, daaronder Plantar en de pisiform heet Wrist. 

·      

Tip:

Bekijk eerst eens uitgebreid de poten en klauwen van een kat met reguliere poten. De afwijkende poly-vorm zal dan makkelijker duidelijk worden.

Polytenen definities

Voorpoot en achterpoot:

Teen

·       Een teen is een “digit”(beweeglijk deel) aan een kattenpoot

·       Een teen kan een standaardteen zijn, zoals de vier tenen aan een non-poly poot die de grond raken Een teen kan een “extra teen” aan een poly-poot zijn, als er al vier standaard-tenen zijn. Zie NB

·        Een duimklauw (dewclaw of "dauwklauw") wordt door sommige mensen teen genoemd. Gebruik hiervoor echter het woord duim of dauwklauw om misverstanden te voorkomen.

NB: een duim-of-dauwklauw is geen standaardteen omdat hij niet de grond raakt en hij geen bijbehorend voetkussen heeft

Standaardteen:

·       Een teen zoals de tenen aan de poten van non-poly katten.

·       Standaardtenen wijzen allen in één richting, c.q. steken niet uit in verschillende richtingen.

·       Standaardtenen raken de grond.

·       Standaardtenen hebben een teenkussen en een voetkussen (zie tekening hierboven).

Duim

  • Een duim moet niet alleen een teenkussen hebben, maar ook een extra, apart voetkussen; zoals een mensenduim een aanzetstuk in de palm van de hand (muis van de hand) heeft

  • Een kattenduim heeft een afwijkende plaatsing in vergelijk met de andere tenen, (zoals de duim aan een want      

  •  Hij kan onafhankelijk van de andere tenen bewegen en een tegenbeweging maken (iets “vastpakken”

  • Hij raakt de grond en draagt ook lichaamsgewicht als de kat op vier poten staat.

NB: bij een volwassen kat kan het haar een bij een duim behorend kussen verbergen. Beweeg dan het haar wat opzij om vast te stellen of er een kussentje is.

Duimklauw of dauwklauw (dewclaw)

·       Een rudimentaire (niet compleet doorontwikkelde) teen; die niet de grond raakt.

·       Een duimklauw heeft geen voetkussen, alleen het teenkussen.

·       Een duimklauw zit erg los en kan makkelijk heen en weer bewogen worden

·       Wordt niet gebruikt zoals de andere digits; hij lijkt geen functie te hebben voor de poot en wordt niet gebruikt voor het dragen van lichaamsgewicht.

      NB: een duimklauw is geen standaardteen omdat hij de grond niet raakt en hij geen bijbehorend teenkussen of voetkussen heeft.

Extra informatie over de achterpoten

·       De extra tenen (digits) op de achterpoten zijn meestal duimklauwen of extra tenen en een enkele keer een duim. Doordat de constructie van de achterpoot afwijkt van die van de voorpoot, zijn er geen “ware” duimen op de achterpoten. Hoewel een duim aan de achterpoot een eigen kussen heeft, kan hij niet in een dwarse hoek op de gewone teen staan, zoals aan de voorpoot. Hij kan dus ook niet een tegenbeweging ten opzichte van de gewone tenen maken. Dit is geen veel voorkomende uitingsvorm; de meeste extra digits aan de achterpoot zijn tenen of een duimklauw.

Extra geheugensteuntjes:

·       Als de digit de grond niet raakt, is het een duimklauw

·       Als de digit de grond raakt en het een toevoeging aan de 4 standaardtenen is, kan het een extra teen of een duim zijn.

·       Elke niet geheel ontwikkelde digit die niet binnen de bovengenoemde definities past, wordt een “knobbel” genoemd (nub). Dit kunnen knobbels zijn die niet door de huid zijn gebroken omdat ze op enig ogenblik in hun ontwikkeling gehinderd zijn. Een röntgenfoto kan hierbij uitsluitsel geven.

Korte samenvatting van de te gebruiken namen

De volgende digits werden in de database worden opgenomen:

 

Nederlands

Engels

Duimklauw/dauwklauw

Dewclaw

Duim

Thumb

Teen

Toe

Extra teen

Extra toe

Knobbel

Nub

NB: bij alle opgaven wordt uitgegaan van een pre-axiale opeenvolging (de volgorde van binnen naar de buitenkant van de poot bezien). Geef daarom altijd de samenstelling van de poot op, van binnen naar buiten beschrijvend. Verder mogen de volgende extra toevoegingen ook worden gebruikt: lang, kort, geen nagel, dubbele nagel, gespleten nagel, ontbrekend nagel-of voetkussen etc.

Nederlands

Engels

lang

long

kort

short

Geen nagel

No nail

Dubbele nagel

Double nail

Gespleten nagel

Split nail

Ontbrekend nagel-of voetkussen

Missing terminal or plantar pad

Noot van de vertaler:

Bij hun geboorte lijken polydactyle kittens soms veel ondefinieerbare, afwijkende soorten tenen en teenplaatsingen te hebben. Dit wordt vaak veroorzaakt door de beperkte ruimte in de baarmoeder. Pootjes worden samengevouwen of opzij geduwd en hebben dientengevolge bij de geboorte soms een ondefinieerbare vorm. De moederpoes zal  nauwkeurige bestudering van de pootjes van haar kittens net na de geboorte vaak niet toestaan; de kittens beginnen te piepen wanneer ze bij haar worden weggehaald. Dit maakt definitieve bevestiging van de poot-samenstelling moeilijk, maar bijna altijd zal de poot zich bij het ouder worden van de kittens, zodra ze gaan bewegen en gaan lopen, tot de normale poly-poot gaan ontplooien. Bij twijfelgevallen natuurlijk altijd de dierenarts en/of mede poly-fokkers raadplegen.

Bronnen:

 

Links met meer informatie

Nederlands:

Polydactyle Maine Coon, artikel geschreven door Anneke Kuys

Waarnemingen aangaande polydactylie bij katten, te vinden op de Pawpeds/pawacademy-site

Natuurlijk is er op Wikipedia ook iets over te vinden

Engels:

Messybeast heeft een zeer uitgebreid artikel

Polytrak-site. Algemene informatie én een overzicht van Catteries met polykatten

De Maine Coon Polydactyl  -site heeft veel informatie

 

Deze pagina is voor het laatst bijgewerkt op 08 april 2021